wypadkidrogowe.com

Wypadki drogowe:
internetowy zbiór orzeczeń sądowych

Zbieg przestępstw z art. 177 kk i art. 178a kk

Zachowanie sprawcy, kierującego pojazdem w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środka odurzającego, który w następstwie naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu powoduje wypadek komunikacyjny, stanowi dwa odrębne czyny zabronione – jeden z art. 178a § 1 lub 2 k.k., drugi zaś z art. 177 § 1 lub 2 k.k. w związku z art. 178 § 1 kk. Ewentualna redukcja ocen prawnokarnych powinna zostać dokonana – z uwzględnieniem okoliczności konkretnego przypadku – przy przyjęciu, iż występek zakwalifikowany z art. 178a § 1 lub 2 k.k. stanowi współukarane przestępstwo uprzednie.
  1. To sąd I instancji wyszedł poza granice oskarżenia (zakreślone w akcie oskarżenia) rozstrzygając nie tylko o odpowiedzialności oskarżonego za spowodowanie wypadku drogowego - tak jak zostało mu to zarzucone, ale również o odpowiedzialności za wcześniejsze prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwym.
  2. Brzmienie art. 178 § 1 k.k. jednoznacznie przemawia za tym, że przepis ten przewiduje nadzwyczajne obostrzenie kary wobec sprawcy jednego z przestępstw wymienionych w jego dyspozycji. Wszak wskazywany w tym przepisie stan nietrzeźwości powiązany jest z osobą sprawcy, nie zaś ze znamionami popełnianego przestępstwa, które zostały opisane w art. 173, 174 i 177 k.k. (i nie należy do nich stan odurzenia, nietrzeźwości lub ucieczka z miejsca wypadku).

Wyeliminowanie kwalifikacji z art. 177 k.k. w toku postępowania odwoławczego

W sytuacji, gdy w toku kontroli odwoławczej sąd ad quem uznał, że w zakresie zachowania stanowiącego przestępstwo wypadku drogowego z art. 177 § 1 k.k. w zw. z art. 178 § 1 k.k. wystąpiła przeszkoda procesowa w postaci braku wniosku o ściganie (art. 17 § 1 pkt 10 k.p.k. w zw. z art. 177 § 3 k.k.), to w ramach opisu przestępstwa przyjętego w zaskarżonym wyroku jego obowiązkiem było dokonanie oceny prawnej, czy przeszkoda ta dotyczy wszystkich zachowań w nim opisanych, a więc także i tych, których opis prawny (zawarty w określonym typie czynu zabronionego) został „wyeliminowany” z powodów niecelowości ukarania (koncepcja czynu współukaranego wyrażona przez sąd I instancji), czy też z powodu „oddania pełnej zawartości kryminalnej” (koncepcja konsumpcji). (...) Skoro zatem oskarżony nie mógł ponieść odpowiedzialności za przestępstwo wypadku drogowego, to eliminacja przepisu art. 178 a § 1 k.k. z obrazu przestępstwa (art. 11 § 2 k.k.) utraciła swoją normatywną podstawę, albowiem nie spełniony został ani warunek oddania pełnej zawartości kryminalnej czynu (istniała przeszkoda w postaci braku wniosku o ściganie), ani też czyn z art. 178 a § 1 k.k. nie miał statusu czynu współukaranego uprzednio (nie wymierzono kary za czyn „główny”).